ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ: Υποχρέωση ή αναγκαιότητα;

2016-12-31 23:00:00

Το ΙΔΕΕΑΦ οργανώνεται για να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της εποχής μας.

Γιάννης Μακρυγιάννης, πρόεδρος Φ.Σ. Λάρισας, γενικός γραμματέας ΠΦΣ και πρόεδρος Δ.Σ. ΙΔΕΕΑΦ

ΟΔΗΓΙΑ 2013/55/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ της 20ής Νοεμβρίου 2013:
«Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τη συνεχή επαγγελματική εξέλιξη για ιατρούς, ειδικούς ιατρούς, ιατρούς γενικής ιατρικής, νοσηλευτές υπεύθυνους για γενική περίθαλψη, οδοντιάτρους, ειδικευμένους οδοντιάτρους, κτηνιάτρους, μαίες, φαρμακοποιούς και αρχιτέκτονες.»
Όταν το ΙΔΕΕΑΦ καθιέρωσε στις αρχές του 2016 την πρωτοποριακή διαδικασία ΜΟΡΙΟΔΟΤΗΣΗΣ των επιστημονικών συνεδρίων του κλάδου μας, αυτόματα άνοιξε η συζήτηση για τη σκοπιμότητα και για τις συνέπειες αυτής της διαδικασίας. Η ερώτηση που κυριάρχησε ήταν η υποχρεωτικότητα της συμμετοχής στα συνέδρια και οι συνέπειες που θα υπάρξουν αν δεν συμπληρώνονται τα προβλεπόμενα μόρια.
Θα πρέπει λοιπόν να ξεκαθαρίσουμε ότι η πιστοποίηση της συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια αποτελεί πρώτα και κύρια αναγκαίο επαγγελματικό προσόν. Αποτελεί τίτλο επιστημονικής επάρκειας, έναν τίτλο που στα επόμενα χρόνια θα αποτελεί πολύτιμο επαγγελματικό εφόδιο. Φυσικά, το ενδιαφέρον βρίσκεται όχι μόνο και όχι τόσο στην τυπική πιστοποίηση, όσο κυρίως στην πραγματική επιστημονική εκπαίδευση και εξασφάλιση επάρκειας του φαρμακοποιού

Με βάση αυτές τις παραδοχές, το ΙΔΕΕΑΦ καθόρισε ως έναν από τους στρατηγικούς του άξονες τη διαδικασία πιστοποίησης της εκπαίδευσης των φαρμακοποιών. Σήμερα, έχοντας πίσω μας την εμπειρία των πρώτων μηνών πιλοτικής εφαρμογής της, και έχοντας την πολύτιμη βοήθεια των πανεπιστημιακών καθηγητών μας, που απαρτίζουν το «Γραφείο Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης Φαρμακοποιών», είμαστε σε θέση να καθορίσουμε επακριβώς τα βήματα που αφορούν την πιστοποίηση των φαρμακοποιών και που εκτίθενται παρακάτω:

  • Η τετραετής χρονική περίοδος, από 1η Ιανουαρίου 2016 έως 31 Δεκεμβρίου 2020, είναι η δοκιμαστική φάση εφαρμογής της υποχρεωτικής μοριοδότησης, όπως θα ισχύσει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Στη διάρκειά της, δεν θα υπάρχουν συνέπειες από τη μη συμπλήρωση των απαραίτητων μορίων. Από το 2021 και μετά, ενδέχεται να υπάρχουν περιορισμοί σε όσους δεν έχουν συμπληρώσει τα μόριά τους, σχετικά με τις υπηρεσίες που θα προσφέρει το φαρμακείο τους (άλλο ένα μεγάλο θέμα, αυτό των υπηρεσιών από τα φαρμακεία).
  • Ο συνολικός απαιτούμενος αριθμός μορίων στη διάρκεια των 4 ετών είναι εκατό (100). Δεν απαιτείται υποχρεωτικά η ετήσια συλλογή 25 μορίων, μπορούν να αναπληρωθούν σε επόμενο χρόνο, όμως οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να κάνουν την πρόβλεψή τους, ώστε να μη φθάσει ο τέταρτος χρόνος χωρίς δυνατότητα αναπλήρωσης των κενών.
  • Η μοριοδότηση των επιστημονικών εκδηλώσεων έχει ως εξής:
    • Διήμερα συνέδρια και διημερίδες: 3-5 μόρια, ανάλογα με τον αριθμό ωρών του προγράμματος και το κύρος των ομιλητών
    • Μονοήμερα συνέδρια και ημερίδες: 2-3 μόρια
    • Σεμινάρια μέσω διαδικτύου: 1 μόριο
      Είναι κατανοητό ότι εάν ένας φαρμακοποιός παρακολουθήσει 15-16 σεμινάρια του ΙΔΕΕΑΦ και 2-3 συνέδρια κατ ́ έτος, έχει καλύψει τον απαιτούμενο αριθμό μορίων.
  • Μια εκδήλωση, για να χαρακτηριστεί επιστημονική και να μπορεί να προσφέρει μόρια στους συμμετέχοντες, θα πρέπει αφενός μεν να οργανώνεται από επιστημονικό φορέα (σύλλογο, επιστημονική εταιρεία ή πανεπιστημιακό φορέα) αφετέρου δε οι ομιλητές, ή έστω οι υπεύθυνοι προγράμματος, να είναι είτε ακαδημαϊκοί, είτε πιστοποιημένοι εκπαιδευτές. Στη συνέχεια, ο φορέας διοργάνωσης θα πρέπει να καταθέτει έγκαιρα στο ΙΔΕΕΑΦ τα προαπαιτούμενα (πρόγραμμα, ομιλητές, παράβολο κ.λπ.), όπως εμφανίζονται στο site του ΙΔΕΕΑΦ.
  • Ιδιαίτερα σημαντική διαδικασία είναι ο έλεγχος των συμμετεχόντων στις εκδηλώσεις,
    ώστε να αποφεύγονται «συμμετοχές μαϊμού». Η ευθύνη της εφαρμογής της ανήκει στον οργανωτή, που θα πρέπει να διαθέτει εξοπλισμό ελέγχου εισόδου-εξόδου των συμμετεχόντων, με scanners. Στο τέλος κάθε εκδήλωσης, ο οργανωτής οφείλει να αποστέλλει στο ΙΔΕΕΑΦ τη λίστα των συμμετεχόντων, ώστε να λάβουν τα αντίστοιχα μόρια.

Η καινοτομία του ΙΔΕΕΑΦ, για τα θέματα της μοριοδότησης, δεν σταματάει στα παραπάνω: μεγαλύτερο βάρος έχει δοθεί στη διαδικασία καταγραφής των ατομικών επιδόσεων κάθε φαρμακοποιού, με τη δημιουργία ατομικής ηλεκτρονικής καρτέλας στην πλατφόρμα του ΙΔΕΕΑΦ, όπως το υπόδειγμα:

Στην καρτέλα αυτή θα εμφανίζονται όλες οι συμμετοχές κάθε φαρμακοποιού σε επιστημονικές εκδηλώσεις, τα μόρια που έχουν συγκεντρώσει και το σύνολό τους σε κάθε περίοδο.
Όλο το σύστημα συγκέντρωσης μορίων από τους φαρμακοποιούς στηρίζεται στη δημιουργία ενός μοναδικού αριθμού ΙΔΕΕΑΦ. Οι φαρμακοποιοί θα οφείλουν, από την έναρξη λειτουργίας του νέου συστήματος στις αρχές του 2017, να πραγματοποιήσουν εγγραφή (login) στη νέα πλατφόρμα του ΙΔΕΕΑΦ και να αποκτήσουν έτσι τον προσωπικό τους μοναδικό αριθμό ΙΔΕΕΑΦ. Ας σημειωθεί ότι στη διαδικασία αυτή πρέπει να υποβληθούν όλοι οι φαρμακοποιοί, άσχετα από το εάν είχαν εγγραφεί στο παρελθόν στο ΙΔΕΕΑΦ, καθώς οι παλαιοί κωδικοί θα καταργηθούν και θα αντικατασταθούν από τους νέους αριθμούς. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο έργο, καθώς ο αριθμός αυτός θα αντιστοιχεί στον «αριθμό ταυτότητας φαρμακοποιού», με βάση τον οποίο θα αποδεικνύεται η ιδιότητα του φαρμακοποιού σε κάθε ηλεκτρονική εφαρμογή (και όχι μόνο), που θα απαιτεί τέτοια πιστοποίηση.
Με τη χρήση αυτού του αριθμού θα γίνεται και η καταγραφή των μορίων για κάθε συνέδριο: ο οργανωτής του συνεδρίου θα στέλνει ένα αρχείο excel στο ΙΔΕΕΑΦ με τους αριθμούς των συμμετεχόντων, που θα «κουμπώνει» με τα αρχεία της πλατφόρμας και τις ατομικές καρτέλες των φαρμακοποιών.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι, όλη η υποδομή που περιγράφεται παραπάνω, δημιουργείται προκειμένου να υποστηρίξει την πλούσια δραστηριότητα που προγραμματίζει το ΙΔΕΕΑΦ για τον επόμενο χρόνο:

  • Τα webinars θα συνεχιστούν αναβαθμισμένα, τόσο ως προς το πρόγραμμα σπουδών με την υποστήριξη πανεπιστημιακών, όσο και ως προς την ικανοποίηση του αιτήματος για δυνατότητα παρακολούθησης «on demand». Οι φαρμακοποιοί θα έχουν τη δυνατότητα να «κατεβάζουν» κάθε μάθημα στον χρόνο που τους εξυπηρετεί, να το παρακολουθούν και να υποβάλλονται στην εξέταση, που θα πιστοποιεί τη μοριοδότησή τους.
  • Σχεδιάζεται ευρύ εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη φυτοθεραπεία, σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ, αρχικά στην Αθήνα και μελλοντικά και σε άλλες περιοχές.
  • Είναι στην τελική της φάση η ετοιμασία της εργαστηριακής φαρμακοποιίας, προϊόν της ομάδας εργασίας του ΙΔΕΕΑΦ, υπό τον καθηγητή κο Παρασκευά Δάλλα.
  • Για τα θέματα του compounding και γενικά του εργαστηρίου του φαρμακείου θα υπάρξει πλούσια δραστηριότητα που θα περιλαμβάνει εκδηλώσεις και σεμινάρια.
  • Συζητιέται η δημιουργία μηχανισμού για τον έλεγχο και την πιστοποίηση προϊόντων
    εργαστηρίου του φαρμακείου (π.χ. συσκευασμένων δρογών), σε συνδυασμό με καμπάνια ενημέρωσης του κοινού για τους κινδύνους από την ανεξέλεγκτη διακίνηση βοτάνων και δρογών από κάθε λογής πλανόδιους.
  • Το ΙΔΕΕΑΦ θα πάρει μέρος στην καμπάνια κατά της υπερβολικής χρήσης των αντιβιοτικών, μιας μάστιγας που πλήττει την Ευρώπη και είναι υπαίτια για δεκάδες χιλιάδες θανάτων. Για το θέμα αυτό ετοιμάζεται ειδικό webinar.

Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, τόσο ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, όσο και το ΙΔΕΕΑΦ, έχουν λάβει τα μηνύματα των καιρών που απαιτούν ενημερωμένους φαρμακοποιούς, με συνεχή επιμόρφωση και με τη δυνατότητα να παίξουν τον ρόλο του συμβούλου πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Τώρα, είναι στο χέρι των συναδέλφων μας να αδράξουν τις ευκαιρίες που τους προσφέρονται και να αποδυθούν και σε δικές τους ατομικές προσπάθειες, καθώς «κόπο θέλει η επιστήμη και μελέτη κατά μόνας», όπως έλεγε και ένας παλιός φαρμακοποιός.